Pandemi Sırasında Stresle Nasıl Başa Çıkılır

Dodge et al. (2002), bir çalışmada, toplumda herhangi bir salgın, pandemi veya ciddi bir salgının bireylerin yaşamları kadar toplum üzerinde de ciddi olumsuz etkileri olduğunu göstermiştir.

COVID-19, tüm dünyada ani, ezici ve beklenmedik değişikliklere neden oldu. Birçok olağanüstü hal ilan edildi, insanları evde kalmaya zorladı ve bu nedenle yüksek düzeyde stres ve olumsuz duygulara neden oldu. Birkaç çalışma yukarıdaki ifadeyi desteklemektedir (Roy et al., 2020; Torales et al., 2020), pandemi sırasında (farklı nüfus grupları tarafından) en çok bildirilen akıl sağlığı sorunları olarak stres, kaygı, korku, öfke, uykusuzluk ve inkârı işaret etmektedir.

Hindistan, Çin, İspanya, İtalya ve İran’dan 113.285 katılımcıyla yapılan bir araştırma, pandemi sırasında depresyon, anksiyete ve stres prevalansının sırasıyla %20, %35 ve %53 olduğunu ve giderek arttığını ortaya koydu. (Lakhan et al., 2020).

Benzer bir çalışma, pandemi sırasında genel nüfus arasında travma sonrası stres bozukluğu prevalansının %23,88’den %24,84’e yükseldiğini buldu. (Cooke et al., 2020).

Wu et al. (2020) stresin, özellikle belirsizlikle ilişkili stresin ruh sağlığı bozukluklarına yol açtığını bildirdi. Bu çalışma ayrıca COVID-19 ile ilişkili ruh sağlığı bozukluklarının prevalansının %22,8 olduğunu göstermiştir.

Abbot, 2021’de pandemik COVID-19’un neden olduğu stresi ve ilgili sonuçlarını araştırdı. Bu araştırmacı, bu pandemi nedeniyle ABD nüfusunda stres, anksiyete ve depresyon prevalansında %11’den %42’ye bir artış olduğunu buldu. Stresteki bu artış, yeni pozitif COVID-19 vakalarındaki artış sırasında da ortaya çıkıyor.

Esteves et al. (2021), yüksek düzeyde stres, kaygı ve uyku bozukluklarını sosyal geri çekilme dönemi ile ilişkilendirmiştir.

Bir pandemi sırasında stresle mücadele etmek için kullanılabilecek birkaç strateji vardır. Melbourne Üniversitesi’nin web sitesinde, bazılarının benimsenebileceğinden bahsediliyor:

– kendinizi ve başkalarını COVID-19’dan nasıl koruyacağınızı bilmek;

– duygularınızı tanımak;

– mümkün olduğunca günlük aktiviteleri ve rutini sürdürmek;

– kişisel bağlantıların sürdürülmesi;

– fiziksel mesafenin sosyal kopukluk anlamına gelmediğini bilmek;

– toplumdaki arkadaşlar, aile veya savunmasız kişilere ilgi göstererek onlara destek olmak;

– olayları bir perspektif içinde tutmak, yani bilgi eksikliğine bağlı olarak  en kötü senaryoyu hayal etmemek;

– sadece güvenilir bilgi aramak;

– Haber izleme ve sosyal medyaya sınırlar koymak.

Bhattacharjee ve Ghosh’a (2021) göre, COVID-19 pandemisi sadece fiziksel sağlığı etkilemekle kalmaz, aynı zamanda enfekte olsun ya da olmasın bireylerin ruh sağlığını da ciddi şekilde etkiler. Bu nedenle, hem sağlık profesyonelleri hem de bireylerin kendilerinin sadece fiziksel iyiliğe değil, aynı zamanda psikolojik iyi oluşa da dikkat etmesi çok önemlidir.

Kaynakça

Abbott, A. (2021). COVID’s mental-health toll: how scientists are tracking a surge in depression. Nature, 590, 194–195. https://doi.org/10.1038/d41586-021-00175-z.

Bhattacharjee, A. & Ghosh, T. (2021). COVID-19 Pandemic and Stress: Coping with the New Normal. Journal of Prevention and Health Promotion, 3, 30-52. https://doi.org/10.1177/26320770211050058

Cooke, J. E., Eirich, R., Racine, N. & Madigan, S. (2020). Prevalence of posttraumatic and general psychological stress during COVID-19: A rapid review and meta-analysis. Psychiatry Research, 292, 113347. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2020.113347.

Dodgen, D., LaDue, L. R. & Kaul, R. E. (2002). Coordinating a local response to a national tragedy: Community mental health in Washington, DC after the Pentagon attack. Military Medicine, 167(4), 87–89. Link: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12363154/.

Esteves, C. S., Oliveira, C. R. D. & Argimon, I. I. D. L. (2021). Social distancing: Prevalence of depressive, anxiety, and stress symptoms among Brazilian students during the COVID-19 pandemic. Frontiers in Public Health, 8, 589966. https://doi.org/10.3389/fpubh.2020.589966.

Lakhan, R., Agrawal, A. & Sharma, M. (2020). Prevalence of Depression, Anxiety, and Stress during COVID-19 Pandemic. Journal of Neurosciences in Rural Practice, 11(4), 519–525. https://doi.org/10.1055/s-0040-1716442.

Roy, D., Tripathy, S., Kar, S. K., Sharma, N., Verma, S. K. & Kaushal, V. (2020). Study of knowledge, attitude, anxiety & perceived mental healthcare need in Indian population during COVID-19 pandemic. Asian Journal of Psychiatry, 51, 102083. https://doi.org/10.1016/j.ajp.2020.102083.

The University of Melbourne. Coronavirus (COVID-19): managing stress and anxiety. Consultado em 14 abr. de 2022. Disponível em https://services.unimelb.edu.au/counsel/resources/wellbeing/coronavirus-covid-19-managing-stress-and-anxiety

Torales, J., O’Higgins, M., Castaldelli-Maia, J. M. & Ventriglio, A. (2020). The outbreak of COVID-19 coronavirus and its impact on global mental health. International Journal of Social Psychiatry, 66(4), 317–320. https://doi.org/10.1177/0020764020915212.

Wu, D., Yu, L., Yang, T., Cottrell, R., Peng, S., Guo, W. & Jiang, S. (2020). The impacts of uncertainty stress on mental disorders of Chinese college students: Evidence from a nationwide study. Frontiers in Psychology, 11, 243. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2020.00243.