ETKİLİ İLETİŞİM

İletişim esnasında karşı tarafa iletilecek mesajı en net haliyle ve mümkün olan en kısa sürede iletmek, etkili iletişim olarak tanımlanabilir. Etkili İletişim kurabilmek, günlük hayatınızda da, iş hayatınızda da yani yaşamınızın her alanında ihtiyacınız olan bir beceridir. Etkili iletişimle sosyal çevrenizde kendinizi daha doğru ifade edip daha iyi ilişkiler kurarken, iş hayatınızda da daha başarılı ilerlemenin yolunu açmış oluyorsunuz.

İletişim, düşüncelerimizi, duygularımızı ve fikirlerimizi başkalarıyla paylaşmamızı sağlayan bir araçtır. İnsan, dilin gelişmesinden önce bile iletişim kurdu ve bugün bile, iletişimin çoğu beden dili, işaretler ve semboller ve yüz ifadelerimiz gibi sözlü olmayan yollarla gerçekleşir. Etkili iletişim olarak adlandırılan ve bugünlerde önem kazanan bir kavram daha var. Etkili iletişimin özü, iletişimin etkinliğini artırmak ve insanların neyin amaçlandığını anlamasını sağlamaktır. İşte burada iletişim ve etkili iletişimin aynı şeyi ifade etmediğini söyleyebiliriz.

Her birimle farklı iletişimler kurmak, bu iletişimleri dengede tutmak, anlaşılır, algılanabilir olmak; kişinin bireysel, ruhsal, sosyal konumunu belirleyen bir gerekliliktir. İşte etkili iletişim kavramı da tam burada önem kazanır. Etkili İletişim, beden dili, sözcüklerin dili, ses ve nefes kullanımı, kişilerin temsil sistemleri, sevgi dilleri, empati kurma yöntemleri gibi konuların bilinmesi ve uygulanmasıyla başarılı, uyumlu ve dengeli bir hal alır.

Etkili iletişim kurabilmek için bazı becerilerinizin olması gerekir. 

Bu bağlamda,

• Kendinizi iyi tanımak,
• Kendinizi açabilmek ve doğru ifade etmek;
• İyi bir dinleyici olmak, yani karşınızdakini etkin ve ilgili dinlemek, 
• Empati kurabilmek,
• İnsanlara hoşgörülü ve önyargısız olmak,
• Eleştirilere karşı açık olmak
• Sözsüz iletişim unsurlarını, beden dilini etkili kullanmak,
• Ses tonunu doğru ayarlamak,
• Hitap biçimlerine dikkat etmek,
• Karşılıklı göz temasına geçmek,
• Jest ve mimiklere özen göstermek.

Bu beceriler etkili iletişim kurabilmeniz için sahip olmanız gereken becerilerdir. Bu becerileri ne kadar iyi bilirseniz ve onlara ne kadar hakim olursanız etkili iletişim kurma konusunda o kadar başarılı olursunuz. Hayatta bir adım önde ilerlemek ve iletişiminizi kuvvetlendirmek için ‘Etkili İletişim Becerileri’ hakkında bilgi sahibi olmanız sizin yol haritanız olacaktır.

İlginizi en baştan itibaren iletişime geçeceğiniz kişiye yoğunlaştırmanız somut durumu zihninizde canlandırmanıza yardımcı olur. Bir iletişimi daha ilgi çekici, daha faydalı ve konuyla daha alakalı hale neyin getireceğini iyi bilmeniz gerekir. 

• Güncel problemler ve ihtiyaçlar acaba neler? 
• Bu problemlere ve ihtiyaçlara nasıl değinebilirim?  
• Bana değerli zamanlarını ve ilgilerini vermeleri için insanları nasıl motive edebilirim? 
• İnsanlar ilgi ve dikkatlerini neden size vermek istesinler? 
• Bunu, zihinsel aktivitelerini ve paralarını kullanmak için neden verimli bulsunlar? 
• Bu, onlara nasıl bir fayda sağlayacak ve gerçek sonuçlara nasıl ulaşacak? 

İyi bir başlangıç için öncelikle bu soruların cevabını bulmalısınız. Bu soruları cevaplamak, sizinle iletişime katılan herkesi etkili iletişime hazırlanmak için kullanabileceğiniz en iyi yöntemlerdendir. Bunlar, yüzeysel konuşmalardan kaçınmanızı ve insanlarla gerçekten iletişime geçmenizi sağlayan yöntemlerdir. 

İnsanlar teknolojinin gelişmesi ve hızlanmasıyla çok daha sabırsız oldular. İlk anda veya ilk sayfada ilgilerini çekecek bir şey göremezlerse veya duymazlarsa, hemen bir sonraki şeye veya kişiye geçiyorlar. Yukarıdaki sorular ile bu başlangıçlardan hangisinin insanların ilgisini çekeceğini ve onları her şeyi bir kenara bırakıp, sizi öncelikleri haline getirmeye nasıl ikna edeceğini daha rahat gözden geçirebilirsiniz.

İletişimde yapılan temel hataları da şu şekilde sıralamak mümkündür. Etkili bir iletişimde bu hatalara düşmemeye dikkat edin. Bu bağlamda, 

• Emir vermek
• Tehdit etmek
• Uyarmak
• Konuyu saptırmak
• İsim takmak
• Sınamak
• Öğüt vermek
• Eleştirmek
• Yargılamak
• Nutuk çekmek
• Suçlamak
• Alay etmek 

Bunlar etkili bir iletişim kurmaya engel olan temel hatalardandır. Unutmayın ‘iletişim’ ve ‘etkili iletişim’ aynı şey değildir. 

Kullandığınız kelimeler vasıtası ile etkili olmak istiyorsanız, kararlı olmanızda fayda var. Kullandığınız kelimelerin isteğinizle uyum içinde olmasına özen göstermelisiniz. Dikkatinizi karşınızdaki kişiye yönelttiğinizde etkiyi hissedeceksiniz. Birisi ile konuşurken çevreyi gözden geçiriyorsanız etkili olamayacağınızı aklınızdan çıkarmayın lütfen. Ne istediğinizi, duygularınızı net ve açık bir şekilde söylemelisiniz. Karşınızdakinin fikrini almalı, aynı fikirde olup olmadığımızı test etmelisiniz. Başka fikirlere açık olmaktan çekinmeyin. Beden dilini kullanma konusunda kendinizi rahat hissetmelisiniz. Çok kelime ile konuşmak, etkili iletişimin temel kaynağı olarak görülmemelidir. Aşağıda belirttiğimiz özelliklerin hepsi, bir bütün halinde kullanılırsa başarılı olunabilmektedir. Şimdi bu söylediklerimizi maddeler ile açıklayabiliriz.

• Temel olarak: İlişkilerde pozitif olmak, olaylara iyi taraflarından bakmak etkili iletişimin temel noktasıdır.
• Yüz: Canlı olun. Mümkün olduğunca gülün.
• Göz: İnsanların yüzüne bakın. Konuşurken gözlerinizi kaçırmayın
• Jestler: Jestlerinizin (el, kol vs. kullanımı) sözlerinizle aynı mesajları vermesini sağlamalısınız. Ellerin kenetlenmesi, kolların kavuşturulması, ellerinizin çene hizasında olması durumlarından kaçının. Aşırıya kaçmadan jestlerinizi kullanın.
• Baş Hareketleri: Karşınızdaki konuşurken başınızı ara sıra aşağı yukarı hareket ettirerek onu dinlediğinizi ve anladığınızı belli edin.
• Duruş: Sizinle konuşan insanlara bakın. Mümkün olduğu kadar çok kişiye ara sıra da olsa bakmaya çalışın.
• Temas: Bazı durumlarda yaşı küçüklerle, aynı cins ve sizden daha alt statüde olanlarla bedensel temas kurun.
• Konuşma: Ses tonu çok önemlidir. Çok fazla konuşmayın. Karşınızdaki ile eşit miktarda konuşun. İyi bir iletişim sağlamayı öğrenmek için etkili iletişim kuran insanları gözlemleyin. Çünkü onlar ne söylemek istediklerini bilirler, pozitif iletişim kurma yeteneğine sahiptirler, nerede, ne zaman, ne konuşulacağını bilirler, karşı taraftan aldığı mesajları anlarlar. Dikkatlidir, diyalogu tek yönlü sürdürmez. İyi bir iletişim yeteneğiyle insan kendini daha iyi ifade eder iyi ilişkiler kurar. Konuşurken karşınızdakinin yüzüne bakmalı ters durmamalısınız. Karşınızdaki kim olursa olsun onu küçük görmeden hiçbir fayda sağlamasanız da dinlediğimizi belli etmek insanlık adına güzel bir davranıştır.

Bu makalemizde yüz yüze etkili iletişim tekniklerinden bahsettik. İçinde bulunduğumuz çağda vazgeçilmez bir şekilde hayatımıza dahil olan internet sanal ortamda etkili iletişimin de önemini ortaya çıkardı. Bir sonraki makalemizde, sanal ortamda etkili iletişimin önemine ve kuralarına değineceğiz. 

Teşekkürler.