Bezpieczne kontakty społeczne w sieci

Przełom XX/XXI wieku zrewolucjonizował świat. Rozpowszechnienie wynalazku, jakim jest internet, doprowadzenie go do niemal wszystkich domów wysoko rozwiniętej części świata, niosło i nadal niesie za sobą szeroko pojęte zmiany w kontaktach międzyludzkich. Młode pokolenia, które proces socjalizacji przechodziły bądź przechodzą w świecie zintegrowanym z cyfrową rzeczywistością, przyjmują świat zarówno realny jak i wirtualny jako normę. Dla pokoleń urodzonych w pierwszej połowie XX wieku lub nieco później, świat wirtualny może często być środowiskiem nienaturalnym. Nie zmienia to jednak faktu, że cyfrowy świat stał się niemal nieodłącznym elementem naszego życia. 

Celem niniejszego artykułu jest wskazanie osobom, które ukończyły umowną granicę 50 roku życia, jak odnaleźć się w relacjach międzyludzkich, które funkcjonują w internecie. O ile, wielu z nas ma codzienną łatwość w nawiązywaniu i podtrzymywaniu kontaktów społecznych w świecie rzeczywistym, o tyle świat wirtualny rządzi się swoimi prawami, dlatego też warto poznać kilka zasad, które ułatwią nam towarzyskie funkcjonowanie w sieci. 

Spotykając się ze znajomymi, przyjaciółmi, rodziną, z osobami związanymi z naszą pracą, tudzież wychodząc na spotkanie w urzędzie, u lekarza itp. odpowiednio się do tego przygotowujemy. Dobieramy właściwy spotkaniu i okoliczności strój, makijaż, zabieramy ze sobą stosowne rzeczy. W zależności od typu spotkania stosujemy inny dobór słownictwa, inną ekspresję ciała itp. Współczesne, dorosłe i starsze pokolenia potrafią doskonale odnaleźć się w takich sytuacjach, umiejętnie dostosowując swój wygląd i zachowanie do rodzaju spotkania. Znane są im bowiem normy społeczne wypracowane na przestrzeni lat w realnej przestrzeni publicznej. Jak natomiast radzą sobie w przestrzeni internetowej, której normy zachowania cały czas się jeszcze konstytuują?

Drodzy dorośli użytkownicy Internetu! Aby lepiej zrozumieć, jakimi prawami rządzi się Internet, zachęcamy was do zapoznania się z kilkoma zasadami opisanymi poniżej. Mamy nadzieję, że pozwolą wam one lepiej zrozumieć cyfrowy świat i ułatwić nawiązywanie nowych kontaktów społecznych. W przestrzeni internetu możecie znaleźć wielu znajomych, może nawet przyjaciół, z którymi znajdziecie wspólne tematy do rozmowy, wspólne pasje i zainteresowania – i odległość od miejsca waszego zamieszkania nie będzie tu żadną barierą! Jednak najpierw poznajcie kilka zasad, które mogą uchronić was przed niepotrzebnym stresem.

Zasada numer 1. Zadbaj o swój wirtualny wizerunek. 

W życiu rzeczywistym każdy z nas postrzegany jest przez pryzmat wielu elementów tworzących nasz całkowity obraz. Mowa o naszym wyglądzie, stroju, sposobie bycia, mowie  ciała, tonie głosu i wielu innych. Wydawać by się mogło, że w Internecie zasada postrzegania przez pryzmaty nie obowiązuje. Nic bardziej mylnego. Zmieniają się jedynie kryteria. Do zapoznania się z niektórymi z nich zapraszamy poniżej.

1. kryterium “języka”

Powinniśmy dbać o język własnych postów. To w jaki sposób i o czym piszemy ma wpływ na to jak jesteśmy postrzegani. Podczas wypowiadania się w przestrzeni publicznej, brak wulgaryzmów i opinie oparte na merytorycznych podstawach będą służyły naszemu pozytywnemu wizerunkowi. Powinniśmy się również czuć odpowiedzialni za upominanie osób, które na naszych stronach, grupach czy profilach nie stosują się do zasad kultury słowa – mamy prawo ich wtedy upomnieć – zupełnie jak gości w naszym domu.

2. kryterium “spójności wizerunku”

Dbajmy o to, by nasz wizerunek w sieci był spójny. Jeśli przez lata pracowaliśmy na nasz dobry wizerunek, na szacunek społeczny, nie dajmy ponieść się emocjom lub bardzo często występującemu w Internecie zjawisku nienawiści. Niektóre posty, nagrania video, artykuły czy komentarze publikowane są  głównie po to, aby wzbudzić oburzenie odbiorcy, a następnie wymusić jego reakcję. Im takich reakcji (bardzo często agresywnych, niekulturalnych etc.) jest więcej, tym większy zysk i popularność ma autor kontrowersyjnej publikacji. Po nas natomiast zostaje ślad agresji i braku kultury w wypowiedzi. A słowo pisane w Internecie zostaje w nim żywe znacznie dłużej niż to wypowiedziane w świecie realnym. Tym samym często, na naszym wizerunku szanowanych w społeczeństwie osób powstają rysy, ponieważ nasze reakcje mogą być widziane nie tylko przez zaufanych znajomych, ale także przez osoby obce, przez byłych współpracowników, uczniów, klientów, petentów, usługobiorców etc. 

3. kryterium “jakości”

Publikując w sieci filmy, zdjęcia, posty czy komentarze powinniśmy zadbać o ich jakość. W przypadku zdjęć i filmów starajmy się aby były ostre i dobrze wykadrowane. W przypadku tekstu pisanego, nie zapominajmy o zasadach ortografii i interpunkcji, a przede wszystkim o logice wypowiedzi pisemnej.

Zasada numer 2. Znajdź swoje miejsce w przestrzeni cyfrowej. 

Korzystając z zasobów internetu warto zwrócić uwagę na wielość i różnorodność tematycznych profili i grup. Każdy z nas ma swoje zainteresowania. Dla jednych będzie to szydełkowanie, malowanie obrazów, dla innych muzyka klasyczna, książki fantasy, czy kuchnia włoska. Mogą być to też miejsca związane z polityką, kulturą, historią, turystyką i wiele wiele innych. Media społecznościowe, blogi, fanpage – czyli różnorakie formy istnienia cyfrowego posiadają ogromne zasoby miejsc, w których praktycznie każdy z nas odnajdzie dla siebie miejsce, w którym znajdzie informacje związane ze swoimi pasjami. Facebook, który na przestrzeni ostatnich lat zyskał rekordową popularność, to miejsce, gdzie istnieje wiele grup i podstron tematycznych. Wpisując w wyszukiwarce Facebooka odpowiednią frazę, np. “makrama” natrafimy na mnóstwo propozycji grup, do których możemy dołączyć. Jest to dla nas możliwość poznania innych ludzi, którzy mają podobne zainteresowania do naszych. Na takich grupach można wymieniać się informacjami, poradami, pomysłami itp. Dzięki wspólnym zainteresowaniom łatwo będzie nam nawiązać nowe kontakty, które z biegiem czasu mogą przekształcić się w koleżeństwa lub przyjaźnie. 

Zasada numer 3. Zachowaj czujność i ostrożność. 

Chociaż Internet stworzył swoim użytkownikom wiele opcji rozwoju i uprzyjemnienia czasu, stał się też pożywką dla przestępców. Dlatego podczas nawiązywania kontaktów społecznych warto zachować podstawy bezpieczeństwa, aby na ich podstawie umiejętnie oddzielić prawdziwe znajomości oparte na szczerości i szacunku od tych, których celem jest oszustwo. Po pierwsze, nigdy nie publikujmy bez potrzeby prywatnych danych wrażliwych takich jak numer PESEL, numer telefonu, numer karty kredytowej, numer konta, dokładny adres. Co więcej, zabezpieczajmy też nasze profile lub należące do nas strony, blogi, grupy przed niepowołanym dostępem – uważnie udzielajmy uprawnień do publikowania na nich. Nie róbmy tego zbyt pochopnie. Chcąc kogoś oznaczyć czy opublikować materiały, pamiętajmy o prawie do ochrony wizerunku naszych znajomych – zapytajmy ich najpierw o to.

Podsumowując zatem, Internet to nieodłączny element życia ludzi w XXI wieku. Jedni z nas korzystają z niego na bieżąco i z entuzjazmem, inni wciąż podchodzą z lekką dozą nieufności. Bez względu na nasze preferencje, nie można mu jednak odmówić użyteczności. Rozsądne i umiejętne korzystanie z jego zasobów może okazać się rozwiązaniem wielu problemów. Zachęcamy zatem, aby każdy, zwłaszcza ten, kto nie może z powodu różnych ograniczeń, cieszyć się kontaktami międzyludzkimi w świecie rzeczywistym, skorzystał z możliwości, jakie dają znajomości internetowe. Przy zachowaniu zasad bezpieczeństwa, ostrożności (do których wszak stosujemy się także w świecie rzeczywistym – on też nie jest wolny od przestępstw i oszustw), a także savoir vivre i kultury osobistej, możemy cieszyć się życiem wśród grona innych ludzi. Pamiętajmy, że nawet nie mogąc opuszczać własnego domu nie musimy być samotni!